1972 Yılından Bu Yana Ay’a Neden Hiç Gidilmedi?
NASA en son 1972 yılında ayak basılan Ay’a tekrar insan göndermek için kolları sıvadı. Peki neden 45 yıl sonra tekrar gitmeye karar verdiler ve teknolojideki gelişime rağmen 1972’den bu yaba Ay’a neden gidilmedi?
Okurken dinlemek isteye bilirsin: Frank Sinatra – Fly Me To The Moon
“Bu Kadar Teknolojik Gelişime Rağmen 1972’den Beri Ay’a Neden Gidilmedi? ” sorusu özellikle uzay ve bilim meraklılarının sıkça sorduğu bir sorudur. Dönemin uzay araçlarından daha iyi işlem gücüne sahip olan cep telefonlarını kullanırken neden gitmiyoruz ? Sorunun cevabına geçmeden önce insanoğlunun Ay’a ayak basma macerasına kısaca değinelim ..
Ay’a Yolculuğun Kısa Tarihi
Soğuk Savaş döneminde ABD ve Sovyetler Birliği arasında yaşanan uzay yarışı Ay’a yolculuk yapılmasındaki en önemli faktörlerden birisidir. Nitekim Sovyetler’in 1957 yılında Sputnik’i başarılı bir şekilde uzaya göndermesi ile birlikte bu yarış giderek kızışmaya başladı. Yuri Gagarin’in Vostok uzay aracı ile uzaya çıkıp Dünya etrafında bir tur atmasıyla birlikte de psikolojik üstünlük tamamen Sovyetler’e geçmişti. Hatta ABD’nin yarışta geride kaldığı dönemlerde Ay’a Atom bombası atma planları dahi gündeme gelmiştir.
İlgili yazı:
Yaşanan bu gelişmeler karşısında Apollo programını hayata geçiren ABD, geri kaldığı yarışta öne geçmenin tek yolunun Ay yüzeyine bir astronot göndermenin olduğunu düşünüyordu. Bu amaç doğrultusunda Apollo projesinin hayata geçirilmesine kara verildi. Apollo projesi kapsamında yapılan yüzlerce denemede hayatını kaybeden astronotlar ve harcanan paralara başarısız sonuçlar da eklenince uzay programına ayrılan bütçeye tepki gösterilmesine neden oluyordu.
20 Temmuz 1969 tarihinde Apollo 11 ve mürettebatı Ay yüzeyine ilk defa gitmeyi başardı. Neil Armstrong’da ilk ayak basan kişi unvanını almış oldu. Son yolculuk ise 7 Aralık 1972 yılında Apollo 17 tarafından gerçekleştirildi. 1969 – 1972 yılları arasında toplam 6 Ay’a insanlı gidiş projesi gerçekleşti ve toplamda 12 kişi Ay yüzeyinde yürüdü.
1972 Yılından Bu Yana Ay’a neden gidilmedi?
Kimileri bu soruyu “aslında hiç gidilmedi ki” şeklinde cevaplıyor. Kimleri de (Donn Petit/Astronot) “o zamanlar sahip olunan teknolojiye artık sahip olunmadığını ve bunu yok ettikleri” görüşünü savunuyor. Yetkili makamlar ise maliyetlerin çok yüksek olduğu gerekçesiyle artık gidilemediğini savunuyor. Zira bugün Ay’a gitmenin maliyeti 120 Milyar dolar olarak hesaplanıyor.
Üstelik aradan geçen dönemde ABD hükumeti her geçen yıl uzay araştırmalarına harcanan bütçede önemli ölçüde kısıntılar yaptı ve Ay’a gidilmesinin eskisi kadar ilgi çekmediğini savundu. Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte bu süreci devam ettirmeme kararı alındı. Belki de uzay yarışını kızıştıran en önemli rakip tarih sayfasından çekilince eskisi kadar değer görmedi.
Uzay harcamalarında kullanılan bütçenin nükleer teknolojiye ve savunma sanayine harcanarak dünya üzerindeki güçlerinin arttırılmasının daha doğru bir politika olacağını düşünmesi de programı sonlandırma kararında oldukça etkili oldu.
Peki Neden Tekrar Gündemde ?
Aslında cevap oldukça basit; Uzay Turizmi ve Ay’da selfie çekme fikrinin oldukça karlı olacağı düşüncesi. Uzay yatırımlarında azalan devlet payı, özel girişimleri ve yeni yatırımcıları bu alanda olmaya teşvik ediyor. Buna ek olarak insanların uzaya olan ilgisini tekrar canlandırmak ve eski popülerliğini geri kazanmak da projenin hedeflerinden bir tanesi. Bir diğer neden de, son dönemde Space X gibi özel girişimlerin uzay ve Mars gezegeni için planladığı projelerin rüzgarından NASA’nın da yerini almak istemesi.
Mars’ta Hayat Kurmak Mümkün Mü? Space X’in Mars’ta Koloni Kurma Planı
Ay’a insan götürerek uzay turizmi yaratıp, buradan elde edilecek kaynakla orada araştırma ve laboratuvar kurmak için kaynak yaratılacak. Yani diğer bir ifadeyle zengin insanların Ay’da yürüme isteği ve Ay yüzeyinden paylaşacakları özçekimler uzay araştırmalarının sponsoru olacak gibi.
Türkiye’nin Bu gelişmelerdeki Konumu
Bilindiği üzere yakın bir tarihte Türkiye Uzay Ajansı kuruldu ve bana göre ülkemiz açısından önemli bir kurum hayata geçirilmiş oldu. “milli uzay programını hazırlamak ve bu kapsamda projelerin hayata geçirilmesini sağlamak” amacıyla hayata geçirilen bu kurumdan beklentiler benzer ajansların milyar dolarlık bütçeleri göz önüne alındığında çok da fazla olmamalı. Ancak bu işe bir yerden başlamak gerektiği de bir gerçek.
Tarihte coğrafi keşiflerin ne denli etkiler yarattığını düşündüğümüzde, uzayın keşfi ve orada yapılacak araştırmaların ne denli öneme sahip olduğunu rahatlıkla görebiliriz. Türkiye’nin de bu serüvende ilerleyen süreçte yerini alabilmesi için küçük de olsa bir adım atması gerekiyordu. Umarım atılan bu adım kararlı bir şekilde sürdürülür ve ilerleyen dönemde olumlu sonuçlar alınabilir.
Yazıdan Sonra Güzel Gidecek 2 Film ..
Normalde her yazıdan sonra bir film önerirdim. Ancak uzay macerasını her iki kutbun gözünden izlemek gerektiğini düşünüyorum .. Apollo 13 ve Salyut 7
