Sınav Serüvenlerimiz: Üniversiteye Giriş Sınavları
Yazı dizinimizin ikinci bölümü olan üniversite sınavlarımızın dönüşümünü ele alırken ÖSYM ‘den bahsetmeden geçemeyiz. Şöyle ki ilk olarak; 1974’te ÜSYM (üniversitelerarası öğrenci seçme ve yerleştirme merkezi) adıyla karşımıza çıkmış, 1981’de YÖK’e (Yükseköğretim Kurumuna) bağlanmış ve Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi adını almıştır. 2011 yılına kadar adını koruyan merkez aynı yıl içerinde tekrar isim değişikliğine gitmiş ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı adını almış kısaltmada herhangi bir değişiklik gerçekleşmemiştir.
Geçmişten günümüze üniversite sınavları ve meslek edindirme mevzularımız düşünüldüğünde ; belirli bir düzene sahip olamadığı görülmektedir. Sebeplerine baktığımızda; nüfusun , üniversite ve üniversite okuyan sayısının az olmasıyla birlikte sistemsel olarak aksaklıklar meydana gelmiştir. Cumhuriyet döneminden 1960’lı yıllara kadar lise mezunu sayısının az olması da bu bağlamda örnek olarak gösterilebilmektedir.
Tarihsel olarak üniversite sınav sistemini unsurundan bahsetmek güçtür. Yıllar bazında konuyu ele aldığımızda;
1960’lı yıllarda üniversiteler kendilerine özel sınavlar düzenlemişledir. Bazı üniversiteler birlikte çalışma göstermişlerdir.Aday sayısındaki artış öğrencilerin ;başvuru, ölçme , yerleştirme işlerinde zorlanılmayı başlandığı görülmüştür.
1974 yılına gelindiğinde – o zamanın Ösym’si olan- ÜSYM açılmış .Üniversitelerarası Kurul, üniversiteye giriş sınavlarının tek merkezden yapılması gerektiği beyan edilmiştir. Sınav uygulanışı 1974-75 yıllarında iki oturumlu olacak şekilde ;aynı gün sabah ve öğleden sonra olmak üzere uygulanmıştır. Adaylardan tercihleri toplanmış ; adaylar puanlarına ve tercihlerine göre yükseköğretim programlarına yerleştirilmişlerdir.
1976-80 yıllarında ;aynı günde ve bir oturumla uygunlanmış; 1981 yılından itibaren iki basamaklı bir sınav haline gelmiştir.ilk basamak ÖSS(öğrenci seçme sınavı) , ikinci basamak da ÖYS (öğrenci yerleştirme sınavı) olarak karşımıza çıkmıştır.
1982 yılıyla birlikte adayların ortaöğretim diploma notları da alınmaya başlamış ; ortaöğretim başarı puanı olarak (OBP) sınav sistemine dahil edilmiştir.
1987 yılında tercihlerini belirli alanlarda toplayan adayların bazı testleri cevaplamama gibi bir seçenek sunulmuştur. Hatta çevrenizden de duyarsanız; ‘ ilk tercih yapıyorduk, sınava da ona göre giriyorduk’ diye . işte o sistemde 1999 yılına kadar süregelmiştir.
1999 yılında iki basamaklı sınavın 2.basamağı kaldırılmış ve sadece Öss aktif olarak devam etmiştir.
- yüzyılda üniversite sınavında artık son değişiklik olmuş ; hala kullanmakta olduğumuz bir sisteme geçilmiştir. Bu sisteme 2010 yılında ulaşılmıştır. Tekrar iki aşamalı bir sınav haline gelmiş olup karşımıza YGS ve LYS olarak çıkmaktadırlar.
YGS; sınavın ilk basamağı olup ;Yükseköğretime Geçiş Sınavını ifade etmektedir. Adından da anlaşılacağı üzere; 2 yıllık yüksekokulları temsil etmektedir. Ygs puanından tercih yapan öğrenciler istisnai olarak 4 yıllık uygulamalı bilimlere gidebilmektedirler. Ygs ‘nin en önemli özelliğine bakacak olursak eleyici bir basamak olmasına dikkat çekebiliriz. İkinci aşamaya girebilmek için bu sınavdan 140 barajının geçilmiş olması gerekmektedir.
Lys ; sınavın son ve çeşitli olan basamağıdır. Lisans Yerleştirme Sınavıdır. Lisans dediğimiz olay ise halk dilinde “4 yıllık”ları temsil eder. Bu da üniversitelerde Fakültelere tekabül etmektedir. Her fakültenin ve bu fakültelerin bölümlerinin öğrenci alımlarında belirledikleri puan türleri yer almaktadır. Lys nin çeşitli bir sınav olması da bu puan türlerinden gelmektedir.
Lys puan türlerinin belirlenmesi için ; her alanın sınavları ayrı bir şekilde yapılmaktadır. Sınavlar aşağıdaki şekilde gruplanmaktadır.
- Matematik, Geometri Sınavı (LYS 1)
- Fen Bilimleri (Fizik, Kimya, Biyoloji) Sınavı (LYS 2)
- Türk Dili ve Edebiyatı, Coğrafya 1 Sınavı (LYS 3)
- Sosyal Bilimler (Tarih, Coğrafya 2, Felsefe grubu) Sınavı (LYS 4)
- Yabancı Dil Sınavı (LYS 5)
Bu yıl da gerçekleşen bir değişim var ki ; test olan bu sınavlarımıza açık uçlu sorular eklenmiştir. Paragraflar oluşturmak değilde bir sayı, bir sözcük veya bir cümle cevabı temsil edecektir. Her oturumdan 3 soru olacaktır. Oturum detayları ;
Lys 1; Matematik(3), ( tek test olacak ve geometri dahil edilecek)
Lys 2; Fizik (1), Kimya(1), Biyoloji(1)
Lys 3 Edebiyat-Coğrafya (1-1)
Lys 4 Sosyal Bilimler ; Tarih(1), Coğrafya(1), Felsefe ve din kültürü(1)
Lys 5 Yabancı dil (3) belirlenmiştir.
Ülkemizde üniversite sınavlarımız nelerdir , uygulama biçimleri nasıldır , değişim ve dönüşüm serüvenlerinizi genel hatlarıyla sizlerle paylaştık. Yeni yazımızda görüşmek üzere…
